Consumentenrecht - Wat is non-conformiteit?

Consumenten mogen verwachten dat de producten die ze in je webshop kopen, deugdelijk zijn. Ze moeten met andere woorden voldoen aan de koopovereenkomst. Lever je een product dat niet aan de koopovereenkomst voldoet, dan is er sprake van non-conformiteit. In dat geval kan de consument zich beroepen op de wettelijke garantie.

Betekenis non-conformiteit: De gekochte producten voldoen niet aan wat vooraf is gecommuniceerd naar de klant.

Betekenis wettelijke garantie: Dit is de garantie dat wanneer het product niet voldoet aan de overeenkomst dat je recht hebt op reparatie of vervanging. In Nederlands is er geen wettelijke garantietermijn, dit is omdat het ene product anders is dan het andere.

Wanneer voldoet een product niet aan de koopovereenkomst?

De regeling van de wettelijke garantie bij non-conformiteit is redelijk ingewikkeld. In de kern komt het er op neer dat het product dat je verkoopt moet overeenkomen met de koopovereenkomst. Dat wil zeggen dat de consument een deugdelijk product mag verwachten dat:

• de eigenschappen bezit die nodig zijn voor een normaal gebruik;

• de eigenschappen bezit die nodig zijn voor bijzonder gebruik dat bij de koopovereenkomst is voorzien.

Dit moet worden beoordeeld aan de hand van de aard van het product (bv. prijs, merk, nieuw of tweedehands, verwachte levensduur etc.) en de mededelingen die de verkoper over het product heeft gedaan (lees: de informatie die is verstrekt).

Als leidraad kun je er echter vanuit gaan dat producten die incompleet, kapot, beschadigd of ongeschikt zijn om ermee te doen wat de verkoper/fabrikant heeft toegezegd, als niet-deugdelijk worden beschouwd.

Hoelang geldt wettelijke garantie?

De exacte duur van de wettelijke garantie is in Nederland niet in de wet vastgelegd. Het uitgangspunt is dat het product een bepaalde tijd probleemloos moet kunnen worden gebruikt.

De verwachte levensduur van het product speelt bij de beoordeling van deze periode een belangrijke rol. Dit betekent dat de duur van de wettelijke garantie voor een televisie aanzienlijk langer zal zijn dan die voor een paar sneakers.

Wanneer moet de consument het gebrek aan conformiteit melden?

De consument moet het gebrek aan conformiteit binnen een redelijke termijn nadat hij het heeft ontdekt aan de verkoper melden. De wet bepaalt expliciet dat een melding binnen 2 maanden hiervoor voldoende is.

(Omkering van) de bewijslast

Het is in principe aan de consument om te bewijzen dat het gebrek aan conformiteit aan het product ligt. En dus niet is veroorzaakt (al dan niet opzettelijk) door hemzelf. Het bewijs moet er zijn, voordat hij een beroep kan doen op de wettelijke garantie.

Tijdens de eerste 6 maanden na aflevering van het product komt de wetgever de consument echter tegemoet. Wanneer er in deze periode iets mis is met het product, dan wordt vermoed dat dit gebrek altijd al aanwezig is geweest. Het is dan aan jou, als verkoper, om aan te tonen dat datgene wat kapot/beschadigd is, door de consument is veroorzaakt. Dit is vaak niet eenvoudig.

Deze omkering van de bewijslast geldt echter niet als de aard van het product of de aard van de afwijking zich hiertegen verzet (bv. bij producten met een kortere gemiddelde levensduur).

Rechten van de consument

Krijgt de consument een ondeugdelijk product en kan hij zich succesvol op de wettelijke garantie beroepen, dan heeft hij een aantal opties.

Ontbreekt er iets aan het product, dan kan levering hiervan worden teruggedraaid. Verder kan herstel worden geëist en bij grote afwijkingen ook naar vervanging van het product gevraagd worden.

De kosten hiervoor komen altijd voor jouw rekening, dus die van de winkel. Herstel moet overigens ook binnen een redelijke tijd plaatsvinden. Anders mag de consument het product op jouw kosten door een derde partij laten herstellen.

Herstel of vervanging kan echter niet altijd worden gegarandeerd. Bijvoorbeeld wanneer dit voor de verkoper onevenredig veel zou kosten in verhouding tot de waarde van het product. Verder kan vanzelfsprekend geen herstel of vervanging worden gevorderd wanneer dit feitelijk onmogelijk is.

Wanneer herstel of vervanging onmogelijk is of niet kan worden geëist van de verkoper, kan de consument de overeenkomst ontbinden of de prijs verminderen, evenredig aan de afwijking.

En wat als ik ook in het buitenland verkoop?

Dan moet je er rekening mee houden dat de regeling betreffende de wettelijke garantie slechts minimaal door de EU is geharmoniseerd (zie Richtlijn 1999/44/EG). Hierdoor bestaan er aanzienlijke verschillen m.b.t. deze regeling in de verschillende EU-landen.

Je doet er goed aan met deze verschillen rekening te houden. Bij consumentenovereenkomsten geldt namelijk in beginsel het recht van het land (van de verblijfplaats) van de consument. Zelfs wanneer je een rechtskeuze maakt in je algemene voorwaarden, blijft de consument beschermd door het recht in zijn land wanneer dit voor hem gunstiger is (art. 6 Vo. 593/2008).

Kortom

De regeling met betrekking tot de wettelijke garantie is erg complex. Toch doe je er als webwinkeleigenaar goed aan jezelf tenminste van de basisregels op de hoogte te stellen. Zo kun je doeltreffend handelen wanneer je in een situatie komt waarin een consument een beroep op zijn wettelijke garantie doet.

Verkoop je ook naar andere EU-landen, dan is het belangrijk dat je in ieder geval op de hoogte bent van het feit dat de regels niet in elk EU-land hetzelfde zijn.